Kapitał własny spółek kapitałowych jako kategoria prawna i ekonomiczna sprawozdania finansowego

W literaturze często stwierdza się, że „kapitał” jest pojęciem wieloznacznym. Spotyka się takie określenia, jak: „kapitał trwały”, „kapitał społeczny”, „kapitał ludzki”, „kapitał intelektualny”. Uzasadnia to podjęcie pogłębionej analizy, czym jest kapitał własny jako kategoria ekonomiczna, z uwzględnieniem tego, jakie czynniki go kształtują, według jakich kryteriów może być odnoszony do kategorii normatywnych kapitału zakładowego, zapasowego i rezerwowego oraz zysku na gruncie prawa spółek.

Celem monografii jest wskazanie prawnej i ekonomicznej istoty kapitału własnego, a także zasad jego prezentacji w sprawozdaniu finansowym spółek kapitałowych. Przedstawiono różnice pomiędzy prawnym i ekonomicznym aspektem kapitału własnego oraz zagrożenia będące następstwem tych rozbieżności dla rzetelności i przejrzystości sprawozdań finansowych składanych wspólnikom tych spółek. Rachunkowość - poprzez prawo bilansowe - ustanawia nowe kategorie kapitału własnego, które nie są rozpoznawane przez prawo handlowe. Wspólnicy spółek kapitałowych mogą żądać zatrzymania tego procesu, jeśli sfera ich prawnie chronionych interesów na gruncie prawa spółek nie będzie prawidłowo realizowana.