Religious doctrines versus economics in the antiquity and the middle ages

Subject and purpose of work: The work presents the participation of religious ideas in shaping ethical attitudes in business. Its purpose is to indicate the need to consolidate ethical principles in economics with the use of various possibilities of social persuasion. Materials and methods: The research was based on literature studies, including religious, philosophical and historical literature. In particular, the method of induction was employed - from rules to conclusions. Attention was paid to the considerations of the method itself. Results: The development of research on the method required the recognition of the role of reason - autonomous with respect to faith. Findings of St. Thomas Aquinas (distinction between act and possibility, forms and matter, recognition of the causal linkage between events, negation of the dual truth about the same event) and W. Ockham (entities are not to be multiplied without necessity) are still valid today. Conclusions: Religious ideas support economic activity by propagating ethical norms of behaviour. This, in turn, evokes the view of J.M. Keynes about the important role of ideas as such. The significance of the Bible goes far beyond religious aspects.

Przedmiot i cel pracy: Praca przedstawia udział idei religijnych w kształtowaniu postaw etycznych w działalności gospodarczej. Jej celem jest wskazanie potrzeby umocowania zasad etycznych w ekonomii z wykorzystaniem różnych możliwości perswazji społecznej. Materiały i metody: Badania oparto o studia literaturowe, uwzględniające literaturę religijną, filozoficzną, historyczną. Posłużono się zwłaszcza metodą indukcji – od zasad do wniosków. Zwrócono uwagę na rozważania dotyczące samej metody jako takiej. Wyniki: Rozwój badań nad metodą wymagał uznania autonomicznej, względem wiary, roli rozumu. Ustalenia św. Tomasza z Akwinu (rozróżnienie aktu i możliwości, formy o materii, uznanie przyczynowego powiązania zdarzeń, negacja dualnej prawdy o tym samym zdarzeniu) oraz W. Ockhama (nie należy mnożyć bytów ponad potrzeby) pozostają aktualne do dziś. Wnioski: Idee religijne wspomagają działalność gospodarczą poprzez szerzenie etycznych norm postępowania. To zaś przywołuje pogląd J.M. Keynesa o doniosłej roli idei jako takich. Znaczenie Biblii wykracza daleko poza aspekty religijne.