How pluralism becomes hierarchical? Debating pluralism in contemporary Poland

How pluralism becomes hierarchical? Debating pluralism in contemporary PolandThis article discusses the multifaceted nature of religious pluralism. More specifically, it seeks to answer the question why, while advancing the claims of equality and diversity, the idea of pluralism reproduces inequalities and naturalizes hierarchies. In order to illuminate this problem, the article first presents a theoretical discussion and then refers it to the ethnographic evidence from a yearlong fieldwork in a multireligious locality in southeast Poland. It analyzes the impact of the discourse on “multiculturalism” on minorities’ plights and it exposes the processes in which religion, reconfigured as “culture” or “tradition,” is used as a discriminatory tool. By combining an exploration of a concrete ethnographic setting with an investigation of the broader implications of locally observed phenomena, it demonstrates the importance of anthropological perspective in the study of pluralism, or rather: the importance of a thorough dialogue between theory and ethnography. Dlaczego pluralizm hierarchizuje? Dyskusja na temat pluralizmu we współczesnej PolsceArtykuł podejmuje problem pluralizmu religijnego. Jego celem jest udzielenie odpowiedzi na pytanie dlaczego, mimo iż „pluralizm” promuje różnorodność i równość, równocześnie prowadzi do reprodukowania nierówności i czyni „naturalnymi” hierarchiczne relacje. W tym celu, artykuł w pierwszej kolejności przedstawia teoretyczną dyskusję, następnie zaś łączy ją z obserwacjami z rocznych badań terenowych prowadzonych w wieloreligijnej gminie w południowo-wschodniej Polsce. Poddaje analizie wpływ dyskursu na temat „wielokulturowości” na sytuację mniejszości oraz wyjaśnia, jak religia – rozumiana jako „kulturowy zasób” lub „tradycja” – staje się narzędziem dyskryminacji. łącząc analizę konkretnego przypadku z refleksją na temat szerszych implikacji badanych zjawisk, artykuł dowodzi znaczenia antropologicznej perspektywy w badaniu pluralizmu, a mówiąc precyzyjniej: znaczenia dialogu między teorią a etnografią.