Podcast, czyli od przekazu audialnego w stronę jego audiowizualnych odsłon. Perspektywa mediolingwistyczna

Celem artykułu jest ukazanie z perspektywy multimodalnej i genologicznej złożonej natury podcastu, przejawiającej się zarówno w jego audialnej, jak i audiowizualnej odsłonie. Odpowiednio dobrane narzędzia genologii lingwistycznej oraz parametry mediolingwistyczne pozwoliły nie tylko na ustalenie mechanizmów kształtujących warstwę genologiczną podcastu, lecz także na uchwycenie funkcji, jaką pełnią poszczególne kody semiotyczne zawarte w tym osobliwym zjawisku medialnym. Analiza zebranego materiału badawczego w pierwszej kolejności umożliwiła dostrzeżenie w podcaście tekstu multimodalnego, w którym to warstwa słowna, mimo niezwykłej ekspansywności ruchomego obrazu, w znacznym stopniu determinuje ten rodzaj przekazu. Z kolei obserwacja płaszczyzny genologicznej wykazała, że podcast jest gatunkiem medialnym o szerokim wachlarzu komponentów, których dobór w zależności od zamysłu twórcy konkretnego nagrania można by rozpatrywać w kategoriach Wittgensteinowskiej gry językowej, gdzie coraz wyraźniej w obrębie pojedynczego odcinka dochodzi do współwystępowania gatunków na zasadach adaptacji czy alternacji. Wybrane do analizy tytuły ujawniły, że ukazująca się coraz częściej odsłona wizualna podcastu, określana mianem wideocastu, podyktowana jest raczej chęcią ukazania tego, kto mówi, niż ma związek z występowaniem w badanych przekazach określonego zestawu gatunków czy konkretnych form podawczych.

The purpose of the article is to present from a multimodal and genological perspective the complex nature of the podcast, manifested in both its audio and audiovisual aspects. Appropriately selected tools of linguistic genology and media linguistic parameters allowed not only to determine the mechanisms shaping the genological layer of the podcast, but also to capture the function played by various semiotic codes contained in this peculiar media phenomenon. The analysis of the collected research material made it possible to firstly perceive in the podcast a multimodal text, in which the verbal layer, despite the extraordinary expansiveness of the moving image, largely determines this type of transmission. In turn, observation of the genological plane showed that the podcast is a media genre with a wide range of components, the selection of which, depending on a particular recording creator’s intention, could be considered in terms of a Wittgenstein’s concept of language game, where more and more clearly within a single episode there is a co-occurrence of genres on the basis of adaptation or alternation. The titles selected for analysis revealed that the increasingly frequent appearance of the visual version of the podcast, referred to as a videocast, is dictated by the desire to show who is speaking, rather than having to do with the occurrence of a particular set of genres or specific forms of delivery in the examined messages.