Senatus Consultum Ultimum - State of Emergency in Ancient Rome

This paper presents the senatus consultum ultimum, i.e., the final resolution of the senate passed in moments of extraordinary danger to the Roman Republic. We answer the question what was the legitimacy of such resolutions and indicate their rationale and the effects of their issuance. Senatus consultum ultimum was the most powerful weapon of the Roman senate in the fight against internal political enemies in the late republic, so it needs to be clarified whether the SCU was a legitimate measure to protect the state or it cared only for the political self-determination of the senate and the optimates.

W niniejszym opracowaniu zostanie przybliżona senatus consultum ultimum, tj. ostateczna uchwała senatu podejmowana w momentach nadzwyczajnego zagrożenia rzymskiej republiki. Postaram odpowiedzieć na pytanie, jaka była legalność ustrojowa takich uchwał, ponadto wskazać ich przesłanki oraz skutki wydania. Senatus consultum ultimum było bowiem najpotężniejszą bronią rzymskiego senatu w walce przeciwko wewnętrznym wrogom politycznym w późnej republice, dlatego wyjaśnienia wymaga, czy SCU było zgodnym z prawem środkiem służącym ochronie państwa czy dbało tylko o polityczne samostanowienie senatu i optymatów.