(Nieintuicyjna) sprawczość automatycznego odkurzacza

Niniejszy artykuł stanowi raport z badania obiektu użytku codziennego – inteligentnego automatycznego odkurzacza. Badanie miało charakter jakościowy i przeprowadzone zostało metodą wywiadu pogłębionego przeprowadzonego na posiadaczach automatycznego odkurzacza, a także metodą obserwacji niejawnej przeprowadzonej na jednym z respondentów oraz na dziedzinach bawiących się z urządzeniem. Celem projektu było zbadanie, czym dla użytkownika jest automatyczny odkurzacz, w jakie wyposażany jest znaczenia, jakie role pełni w jego życiu, a przez to odkrycie, w jaki sposób urządzenie na różnych poziomach działa. W konsekwencji wskazano na jego performatywny potencjał do oddziaływania na użytkowników, na sprawczość, która wykracza poza przeznaczoną mu – czysto praktyczną – funkcję.

The paper is a report on the study of an object of everyday use: the smart vacuum cleaner. The research was a qualitative study carried out using the method of in-depth interviews conducted with owners of automatic vacuum cleaners, coupled with the method of disguised observation carried out on one of the respondents and children playing with the device. The aim of this project was to understand what an automatic vacuum cleaner is to its user, what role it plays in their life, what functions it performs, and to reveal how it works on different levels. This resulted in indication of the performative potential of the studied object, as well as the agency hidden within it, going beyond its intended practical function.