Versprachlichtes Gedächtnis

The mnemonic turn in the humanities has placed memory in the centre of interest. This includes linguistics as well. It turns out that memory, both individual and communal / ceollecktive, is strongly linked to language, that is, it participates both in the forming of memory content and in its material expression: its externalizing in verbal narrations (and, more broadly, semiotic narrations). Both processes – the shaping of memory and its externalizing – take place in the forms available to hu- mans through their ethnic language (phonetic, morphological, lexical, syntactical, genological, and discursive forms), which allows memory to exist. It also has an influence, oftentimes a deforming one, on the very shape (content) of memory and the ways its content is conveyed. This highly complex range of problems has given rise, in the humanities, to a new research subdiscipline known as memory linguistics or linguistic memory science whose goals and tasks have precisely delineated in this paper.

Zwrot pamięciowy w naukach humanistycznych umieścił pamięć w polu zainteresowań także językoznawców. Pamięć bowiem, tak indywidualna, jak i wspólnotowa, jest ujęzykowiona, co oznacza, że język bierze udział zarówno w formowaniu treści pamięci, jak i w jej materializowaniu: uzewnętrznianiu w narracjach werbalnych (i, szerzej, semiotycznych). Obydwa procesy – kształtowanie pamięci i jej uzewnętrznianie – dokonują się w formach dostarczanych ludziom przez ich język etniczny (formach fonetycznych, morfologicznych, leksykalnych, składniowych, genologicznych, dyskursywnych), co umożliwia pamięci zaistnienie, ale też wpływa – nierzadko deformująco – na sam kształt (zawartość) pamięci i na relacje o jej treściach. Ten bardzo złożony kompleks zagadnień powoduje, że w łonie nauk humanistycznych od kilku lat krystalizuje się nowa subdyscyplina badawcza nazywana lingwistyką pamięci bądź pamięcioznawstwem lingwistycznym o konkretnych i wyliczonych w niniejszym tekście celach i zadaniach.