Opuszczone browary i destylarnie – adaptacja zabytkowych struktur i kontynuacja tkanki urbanistycznej jako element zrównoważonego rozwoju miast historycznych

Artykuł przedstawia autorskie badania nad rewitalizacją przemysłowego dziedzictwa z XIX i XX wieku w kilku krajach europejskich. W szczególny sposób zostały omówione przykłady wprowadzania funkcji mieszkaniowej do takich zespołów. Zakłady przemysłu spożywczego, w tym dawne browary i destylarnie, znacznie bardziej niż garbarnie, fabryki chemiczne czy zakłady związane z przemysłem ciężkim i wydobywczym nadają się do tego typu przekształceń. Mają na to wpływ zarówno uwarunkowania środowiskowe, jak i struktura obiektów, a także rachunek ekonomiczny. Współczesne kreacje architektoniczne i urbanistyczne uzupełniają zabytkową tkankę, wpisując się w nurt zrównoważonego rozwoju, ponownego wykorzystywania istniejących struktur i rozwoju miasta „do wewnątrz”. Na przykładach kilku zespołów zabudowy mieszkaniowo-usługowej powstałych jako adaptacje i rozbudowy historycznych browarów i destylarni pokazane zostały odtworzone i wykreowane na nowo związki przestrzenne, dzięki którym wartościowe obiekty postindustrialne stały się elementami współczesnej tkanki miejskiej, kształtując tożsamość miejsca odwołującą się do dziedzictwa.

The article presents original research on the revitalization of industrial heritage from the nineteenth and twentieth centuries in several European countries. Specifically, examples of the introduction of residential functions to such complexes are discussed. Food processing plants, including former breweries and distilleries, are much more suitable for this type of transformation than tanneries, chemical factories, or plants associated with heavy industry and mining. This is influenced by both environmental conditions and the structure of the facilities, as well as economic calculations. Contemporary architectural and urbanist creations complement the historical fabric, fitting into the trend of sustainable development, reuse of existing structures and inward city development. Examples of several complexes of residential and commercial developments created as adaptations and extensions of historical breweries and distilleries show the reconstructed and re-created spatial relationships through which valuable post-industrial buildings have become elements of the contemporary urban fabric, shaping the identity of the place referring to the heritage.