Cnota męstwa jako kategoria wychowawcza w pedagogice Fryderyka Wilhelma Foerstera

Fryderyk Wilhelm Foerster był jednym z najwybitniejszych pedagogów chrześcijańskich XX wieku. Twórczość pedagogiczna niemieckiego uczonego wywarła niemały wpływ na świadomość polskich wychowawców, a jego publikacje zdobywały sobie polskie serca jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Mimo że nie był katolikiem (przynajmniej formalnie), jego dzieła znalazły miejsca na półkach wielu bibliotek klasztornych. Wszystko to świadczy o nietuzinkowym umyśle, wykraczającym poza utarte schematy. Kluczowym pojęciem dla pedagogiki Foerstera był charakter, który dla uczonego był synonimem tego, co w człowieku stałe i niezmienne, można przyjąć, że był przejawem najgłębszego życia duchowego. Trudno oprzeć się wrażeniu, że fundamentem silnego charakteru jest męstwo pozwalające człowiekowi przeciwstawiać się światu zewnętrznemu, ale też umożlwiające walkę z własnymi słabościami i opieranie się impulsom mającym swoje źródło w życiu popędowym. Refleksja nad tymi zagadnieniami stanowi zasadniczy przedmiot niniejszego artykułu.

Friedrich Wilhelm Foerster was one of the greatest Christian educators of the 20th century. The pedagogical work of the German scholar had a considerable impact on Polish educators, and his publications had won Polish hearts even before Poland regained its independence. Although Foertser was not a Catholic (at least formally), his works found a place on the shelves of many monastery libraries. This testifies to an extraordinary mind, going beyond the usual patterns. The key concept in Foerster’s pedagogy was character, which, in his opinion, was synonymous with the immutable aspect of in human nature. It can be assumed that it was a manifestation of the deepest spiritual life. It is hard to resist the impression that in Foerster’s view, strong character is founded on bravery, which not only allows man to oppose the outside world but also to fight his own weaknesses and drives. These issues are the main subject of this article.