The Right of Foreigners to Study and to Research in the Republic of Albania

The European Union has achieved much in promoting cross-border access to education in the course of the last two-and-a-half decades. Free movement of students is one of EU law’s most important achievements in the general context of free movement of persons. Today, EU law confers far-reaching educational rights upon workers and their family members and it entitles all EU citizens to move to other Member States to take up studies. The right to education is one of the basic human rights, which is recognized in the Albanian legislation as well. The right to education is granted to Albanian citizens, all foreigners and stateless persons resident in the Republic of Albania alike. Albania has especially changed its legislation to improve its alignment with the standards of the EU necessary for its eventual accession. As it is known Albania has transposed all EU directives relating to immigration and asylum into its national legal system and now it participates in the negotiations on new migration and asylum rules at a regional level as well. This paper seeks to provide an overview of rules in Albania for foreign students and researchers in the Republic of Albania. It also highlights some of the challenges in the application, interpretation and development of immigration rules for students and researchers currently present in the Republic of Albania, especially the Law “On Foreigners”. The objective was to trace the main institutional and legal procedures applicable to foreign citizens who seek to study and research in Albania, to analyze the data on students and researchers in Albania and to reflect on these findings.

W ciągu ostatnich 25 lat Unia Europejska (UE) osiągnęła wiele w zakresie wspierania transgranicznego dostępu do edukacji. Swoboda przemieszczania się studentów jest jednym z najważniejszych osiągnięć prawa unijnego w ogólnym kontekście swobody przepływu osób. Obecnie UE przyznaje pracownikom i członkom ich rodzin daleko idące prawa oraz uprawnia wszystkich obywateli Unii do przenoszenia się do innych państw członkowskich w celu podjęcia nauki. Prawo do edukacji jest jednym z podstawowych praw człowieka, co również jest uznane w prawie albańskim. Podobnie prawo do edukacji w Albanii przyznane jest obywatelom Albanii, wszystkim cudzoziemcom i bezpaństwowcom. Albania zmieniła ustawodawstwo, aby poprawić swoją zgodność z unijnymi standardami koniecznymi dla akcesji. Jak wiadomo, Albania dokonała transpozycji do krajowego systemu prawnego wszystkich dyrektyw unijnych dotyczących imigracji i azylu, a także obecnie uczestniczy w negocjacjach na temat nowych przepisów migracyjnych i azylowych na poziomie regionalnym. Celem niniejszego artykułu jest przegląd albańskich przepisów prawnych dotyczących studentów zagranicznych i naukowców w Republice Albanii. Wskazano również na niektóre wyzwania w zakresie stosowania, wykładni i rozwijania przepisów imigracyjnych dla studentów i badaczy, które obowiązują w Republice Albanii, zwłaszcza ustawy o cudzoziemcach. Celem było prześledzenie głównych procedur instytucjonalnych i prawnych obowiązujących zagranicznych obywateli zamierzających studiować i prowadzić badania w Albanii oraz wyciągnięcie wniosków w tej materii.