Zastosowanie skali NEP do badania świadomości ekologicznej młodzieży akademickiej

Wprowadzenie: Stosunek człowieka do przyrody oparty na antropocentrycznej filozofii i przekonaniu o wyjątkowości człowieka doprowadził do kryzysu ekologicznego. Nowy Paradygmat Ekologiczny (NPE) zakłada odejście od antropocentryzmu i uznanie ograniczeń dalszego rozwoju cywilizacyjnego opartego na niezrównoważonej eksploatacji środowiska naturalnego. Stopień poparcia społeczeństw dla NPE może być mierzony skalą NEP (New Ecological Paradigm Scale) składającą się z 12–15 tez, wobec których badani wyrażają stopień poparcia w skali Likerta. Cel badań: Ocena świadomości ekologicznej młodzieży akademickiej za pomocą skali NEP. Metoda badań: Ankieta on-line, obejmująca 15 pytań skali NEP i dane demograficzne; 15-elementową wersję skali NEP poddano adaptacji językowej. Kwestionariusz ankiety i gromadzenie danych zrealizowano w programie Qualtrics Surveys. Zebrane dane pochodzące od N = 260 osób poddano uporządkowaniu, rekodowaniu i analizie statystycznej, obejmującej statystyki podstawowe i częstości dla pytań NEP oraz analizę wariancji i test t-studenta dla indeksu NEP w grupach płci. Analizę przeprowadzono w programie SPSS Statistics 28.0.1.0. Poparcie dla NPE szacowano przy użyciu analizy częstości odpowiedzi „proekologicznych”, porównania średnich oraz indeksu NEP. Wyniki: Poparcie dla NPE wyniosło 74,5; średnia dla pytań NEP wartościowanych od 1 (brak poparcia) do 5 (max. poparcie) wyniosła 4,13; indeks NPE (skala od 0 do 1) wyniósł 0,78. Test t-studenta wykazał zróżnicowanie płciowe indeksu NEP, który był wyższy dla kobiet niż mężczyzn (0,79 vs 0,72), przy p = 0,028. Wnioski: Wartości indeksu NEP świadczą o wysokiej świadomości ekologicznej badanej grupy. Poparcie dla NPE jest wyższe wśród kobiet niż mężczyzn, co jest zgodne z ogólnoświatową tendencją obserwowaną w badaniach, większej proekologiczności kobiet w porównaniu z mężczyznami.

Introduction: Humans’ attitude toward nature, based on the anthropocentric philosophy and belief in human exceptionalism are the root causes of environmental crisis. New Ecological Paradigm (NEP) presumes to step away from anthropocentrism and recognizing the limits to growth, which is based on unsustainable exploitation of the environment. Worldwide, the level of acceptance for NEP is measured by the NEP Scale (New Ecological Paradigm Scale) consisting of 12–15 theses, for which answers are expressed in a Likert scale. Research Aim: Using the NEP Scale for examination of academic youth’ senvironmental awareness. Method: Online survey including a 15-element NEP Scale translated into Polish was used; for questionnaire and data collecting Qualtrics Survey App was applied. The collected data from among N = 260 students were subjected to ordering, re-coding, and statistical analysis, including descriptive statistics, frequencies, and t-test for the NEP index in the groups of genders, using SPSS Statistics 28.0.1.0. Respondents’ support for NEP was estimated by frequency analysis of “pro-ecological” responses, comparison of means, and the NEP index. Results: The frequency of responses expressing support for NEP was 74.5; the mean for individual questions valued from 1 (no support) to 5 (maximum support) was 4.13. The NEP index (scale from 0 to 1) was 0.78. T-test confirmed gender influence on NEP Index, which was higher among women than men (mean 0.79 vs. 0.72), with p = 0.007. Conclusions: The NEP Index values indicate the high environmental awareness of the studied academic youth. Higher support for NEP among women is in line with the worldwide trend observed in numerous studies, in which women’s awareness and behaviour are more pro-ecological than men’s.