Żywotność rekonstrukcji elementów folkloru Kaszub w edukacji wczesnoszkolnej

Różnorodność etniczna i kulturowa zajmuje wiele miejsca we współczesnym dyskursie publicznym. W Polsce problem wielokulturowości dotyczy przede wszystkim mniejszości etnicznych, które od pokoleń rozwijały własną tożsamość, utrzymując swoiste dziedzictwo kulturowe. Dotyczy to między innymi społeczności kaszubskiej. Kaszubi czują się w pełni Polakami, dlatego funkcjonują w sytuacji dwukulturowości i dwujęzyczności. W artykule przedstawiono wyniki badań, których celem było poznanie wiedzy i umiejętności rekonstrukcji elementów folkloru przez dzieci na Kaszubach w obszarze muzyki, obrzędowości i języka kaszubskiego oraz poznanie opinii członków rodziny kaszubskiej i nauczycieli języka kaszubskiego na temat kaszubskiej działalności edukacyjnej. W postępowaniu badawczym wykorzystano test sprawdzający dla uczniów klas trzecich szkoły podstawowej, wywiad z nauczycielką języka kaszubskiego oraz wywiad z członkami rodziny kaszubskiej. W wyniku analizy zebranego materiału badawczego stwierdzono, że badani prezentują dobry poziom wiedzy w wyznaczonych zakresach. Najlepsze wyniki testu uzyskali uczniowie z obszaru obrzędowości. Wiele interesujących kwestii dotyczących folkloru kaszubskiego wniosły wywiady z rodziną kaszubską. Respondentki, dobrze znając kulturę i język kaszubski, uczyniły wiele elementów muzyki, obrzędowości i literatury nieodłącznym elementem życia codziennego. Wynika z tego, że rodziny kaszubskie stanowią ważne źródło zachowania kultury i jej trwania. Jest to istotny sygnał dla szkoły, aby w procesie edukacyjnym uczestniczyli rodzice w imię wspólnego działania na rzecz podtrzymywania tożsamości kulturowej i przekazywania wartości kultury kaszubskiej młodym pokoleniom. KEYWORDS

Ethnic and cultural diversity is one of the main issues in contemporary public discourse. In Poland the problem of multiculturalism relates primarily to ethnic minorities who have developed their own identity for generations, maintaining a specific cultural heritage. It concerns, among others, the Kashubian community. Kashubians identify themselves as fully Polish and therefore they function in a bicultural and bilingual reality. The article presents the results of research aimed at understanding the knowledge and skills of the folklore element of the reconstruction of identity by children in Kashubia in the field of music, observance and Kashubian language as well as learning about the opinions of Kashubian family members and Kashubian language teachers about Kashubian educational activities. The research procedure included a test for third grade students of primary school, an interview with a Kashubian language teacher and an interview with Kashubian family members. As a result of the collected research material and its analysis, it was established that the subjects present a good knowledge level in the specified domains. Students obtained the best results in the field of observance. Many interesting issues concerning the Kashubian folklore were brought up during the interviews with Kashubian families. The respondents, being well aware of the culture and the Kashubian language, made many elements of music, rituals and literature inseparable parts of everyday life. Therefore, the Kashubian families are an important source of culture preservation and its endurance. It is an important signal for schools to have parents participate in the educational process in the name of joint efforts to maintain the cultural identity and to convey the value of Kashubian culture to younger generations.