Kulturoznawstwo medialne, czyli o wytwarzaniu wiedzy społecznie użytecznej. Mapowanie pola badawczego oraz istniejących praktyk (cyber)kulturowych

Celem artykułu jest ukazanie współczesnych wyzwań kulturoznawstwa medialnego, które staje się istotnym sektorem nauk stosowanych nakierowanych na wytwarzanie wiedzy społecznie użytecznej. Wiedza ta z kolei jest wykorzystywana do rozwiązywania konkretnych problemów użytkowników i generacji medialnych (np. pokolenia Z, młodych dorosłych), związanych z wykorzystywaniem nowych mediów, w tym mediów społecznościowych, do celów interakcji, komunikacji, edukacji. Badania w obrębie tak rozumianego kulturoznawstwa medialnego są powiązane z podejściem zorientowanym na użytkowników (user‑text oriented approach). Przyjęcie takiej optyki badania zjawisk jest wynikiem zmiany paradygmatycznej w ramach samych mediów, tzn. przejściem od mediów masowych do mediów sieciowych, oraz efektem tzw. zwrotu performatywnego, który przyczynił się do większego namysłu nad „stosowalnością wiedzy” oraz samą performatywnością w odniesieniu do sfery symbolicznej i w rozumieniu Judith Butler. Problematyka ta została zobrazowana na wybranych przykładach.

The aim of this article is to explore the contemporary challenges of media cultural studies – an increasingly important sector of the applied sciences focused on the production of socially useful knowledge. This knowledge, in turn, is used to solve specific problems of users and media generations (e.g., generation Z, young adults) related to the use of new media, including social media, for interaction, communication, and education. Research within media cultural studies understood in this way relates to the user‑text‑oriented approach. The adoption of such an approach to studying phenomena is the result of a paradigmatic change within the media themselves; that is, the transition from mass media to network media and the effect of the so‑called performative turn. This has contributed to greater reflection on the “applicability of knowledge” and performativity itself in relation to the symbolic sphere, as seen in the works of Judith Butler. These issues are illustrated by selected examples.