Wojska Specjalne Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w obliczu transformacji ustrojowej

The paper looks at the origins of the Polish Special Operations Forces (SOF). It highlights the beginnings of Polish special units: from Poland’s gaining independence in 1918, through World War II, the Polish People’s Republic, until the present days. The underlying goal of the paper is to describe SOF in times of the Polish political transformation. The paper focuses on the reform of the Polish Armed Forces Command and Control System, launched in 2014. According to several consistent opinions, the reform had a direct impact on the current structure of the SOF and gave rise to several uncertainties, doubts and problems that occur in this kind of armed forces. The paper highlights the fact that despite a number of difficulties arising from structural reorganisations and changes in subordination, the SOF have consistently maintained their operational capabilities. As far as of special operations, the Polish SOF are perceived as one of the leaders in NATO.

Artykuł poświęcony jest genezie i kształtowaniu się Wojsk Specjalnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Przedstawia rodowód polskich jednostek specjalnych, ich formowanie się od momentu odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r., przez II wojnę światową, okres PRL-u, aż po współczesną strukturę tej formacji. Znaczna część tekstu poświęcona jest Wojskom Specjalnym (WS) w okresie transformacji ustrojowej, zmianom, które nastąpiły po 1989 r., konsolidacji jednostek specjalnych i drodze do tworzenia się Wojsk Specjalnych jako samodzielnego rodzaju sił zbrojnych. Artykuł porusza również kwestię wprowadzonej w 2014 r. reformy systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP, jej wpływu na przemiany oraz obecny kształt WS. Zawiera treści związane z oceną tej reformy przez kierowniczą kadrę i dowódców jednostek specjalnych, a także ich zabiegi prowadzące do zmian zapisów reformy oraz ujednolicenia wprowadzonej przez nią struktury dowodzenia WS. W artykule podkreślono fakt, że pomimo szeregu trudności wynikających z reorganizacji struktur czy zmian podległości, WS konsekwentnie utrzymywały i utrzymują swe zdolności operacyjne, realizują powierzone zadania wynikające z misji Sił Zbrojnych RP, a zdobyte doświadczenia i aktywna współpraca z krajami partnerskimi sprawiły, że polskie WS postrzegane są jako jeden z liderów w zakresie operacji specjalnych w NATO.