Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Ukraiński (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Biblioteki  UŚ  i  UE  w  Katowicach Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaBiblioteki  UŚ  i  UE  w  Katowicach
Nowości Rankingi Rezerwacja kabin Zaproponuj zakup Aplikacja mobilna

Wyszukujesz frazę "post-mining area" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-30 z 30
    Tytuł:
    Ocena przydatności terenu do zabudowy ze względu na zagrożenie zapadliskami – studium przypadku
    Assessment of land development suitability taking the sinkhole hazard into account
    Autorzy:
    Szafulera, Katarzyna
    Jendryś, Marek
    Kruczkowski, Marek
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    zapadliska
    teren pogórniczy
    budownictwo
    sinkhole
    post-mining area
    civil engineering
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2019, 109; 173-184
    2080-0819
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Ocena możliwości powstania zapadlisk w rejonie dawnych wyrobisk korytarzowych
    Assessment of possibilities of occurring sinkhole in the region of former underground galleries
    Autorzy:
    Szafulera, Katarzyna
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    zapadliska
    teren pogórniczy
    budownictwo
    sinkhole
    post-mining area
    civil engineering
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2020, 76, 1; 7-11
    0033-216X
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Numerical analysis of buildings located on the edge of the post-mining basin
    Autorzy:
    Szojda, Leszek
    Kapusta, Łukasz
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    teren pogórniczy
    konstrukcja murowa
    analiza numeryczna
    mining subsidence
    masonry structures
    numerical analysis
    post-mining area
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2023, 68, 1; 125-140
    0860-7001
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Rekultywacja zdegradowanego terenu pogórniczego na przykładzie wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie
    Reclamation of Post-Mining Wasteland on the Example of Silesia Park in Chorzów
    Autorzy:
    Strzałkowski, P.
    Ścigała, R.
    Chudek, M. D.
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    rekultywacja terenów pogórniczych
    wpływy eksploatacji
    szkody górnicze
    reclamation of post-mining area
    mining influences
    mining damages
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2017, R. 18, nr 2, 2; 245-250
    1640-4920
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Zastosowanie hydromorfologiczno-kartograficznej metody oceny zagrożenia zawodnieniem terenów górniczych do kategoryzacji terenów górniczych likwidowanych kopalń
    Application of hydromorphological and cartographic method for mining area flood risk assessment to classify mining areas of decommissioned mines
    Autorzy:
    Ignacy, D.
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    kategoryzacja
    teren górniczy
    teren pogórniczy
    elementy środowiska
    zawodnienia
    classification
    mining area
    post-mining area
    elements of the environment
    overflow
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2017, 73, 12; 7-14
    0033-216X
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Elementy środowiska analizowane w ocenie zagrożenia zawodnieniem powierzchni terenów górniczych kopalń podziemnych
    Environmental elements analysed in the assessment of surface flooding threat at underground mining areas
    Autorzy:
    Ignacy, D.
    Bukowski, P.
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    obszar górniczy
    teren pogórniczy
    element środowiskowy
    powódź
    ocena zalania
    mining area
    post-mining area
    environmental element
    flooding
    evaluating of flooding
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 11/1; 968--972
    0033-2151
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Metoda oceny zagrożenia zawodnieniem terenów górniczych i pogórniczych
    Method of assessment of the flooding threat in mining and post-mining areas
    Autorzy:
    Ignacy, D.
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    teren górniczy
    teren pogórniczy
    zagrożenie zawodnieniem
    zbiornik
    kategoryzacja terenów górniczych
    mining area
    post-mining area
    threat of flooding
    reservoir
    mining areas categorization
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2017, 73, 1; 26-38
    0033-216X
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Badania komponentów środowiska przyrodniczego na obszarach pogórniczych z wykorzystaniem wysokorozdzielczych zobrazowań satelitarnych
    Studies of components of the natural environment on postmining areas with using high-resolution satellite imagery
    Autorzy:
    Buczyńska, Anna
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    teledetekcja
    indeksy środowiskowe
    obszar pogórniczy
    analiza literatury
    remote sensing
    environmental indices
    post-mining area
    literature analysis
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2020, 76, 3; 1-7
    0033-216X
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Portal mapowy jako źródło informacji o terenie pogórniczym na przykładzie Zagłębia Wałbrzyskiego
    Geoportal as the source of geographical information about post-mining area based on the example of the Wałbrzych Coal Basin
    Autorzy:
    Olejnik, K.
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
    Tematy:
    Zagłębie Wałbrzyskie
    teren pogórniczy
    GIS
    portal mapowy
    open source
    Wałbrzych Coal Basin
    post-mining area
    Web Mapping
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Hereditas Minariorum; 2015, 2; 161-174
    2391-9450
    2450-4114
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Opóźnione deformacje ciągłe i wstrząsy na terenie pogórniczym zlikwidowanej kopalni "Morcinek"
    The delayed continuouos deformation and quakes on the post-mining areas of the closed-down "Morcinek" coal mine
    Autorzy:
    Majcherczyk, T.
    Jakubów, A.
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Główny Instytut Górnictwa
    Tematy:
    kopalnia Morcinek
    deformacja
    teren pogórniczy
    likwidacja kopalń
    "Morcinek" Mine
    deformation
    post-mining area
    closed-down coal mine
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 2; 59-71
    1643-7608
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Analysis of the acoustic climate during the drilling of gas wells in post-mining areas
    Autorzy:
    Macuda, J.
    Łukańko, Ł.
    Hendel, J.
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    coal mine methane
    post-mining area
    experimental gas well
    coal gobs
    noise
    noise emission from rig
    noise measurement
    Pokaż więcej
    Źródło:
    AGH Drilling, Oil, Gas; 2017, 34, 4; 917-932
    2299-4157
    2300-7052
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Wielokryterialna metoda wyceny wartości terenów zdegradowanych
    The multi-criteria method of degraded lands valuation
    Autorzy:
    Janik, A.
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    teren zdegradowany
    teren pogórniczy
    szkody ekologiczne
    koszt społeczny
    wycena
    brownfield
    post-mining area
    environmental damage
    social costs
    valuation
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2012, 62; 57-79
    1641-3466
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Struktura modelu zarządzania terenami przekształconymi antropogenicznie na obszarach gmin górniczych oraz wybrane uwarunkowania i problemy jego stosowania
    Structural characteristics of the anthropogenically transformed sites’ management model for mining municipalities, with selected conditions and problems of its application
    Autorzy:
    Łączny, M.J.
    Baran, J.
    Cichy, M.J.
    Ryszko, A.
    Szafraniec, M.
    Janik, A.
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    teren pogórniczy
    teren zdegradowany
    gmina górnicza
    model zarządzania
    teren przekształcony antropogenicznie
    post-mining area
    brownfield
    mining community
    management model
    anthropogenically transformed area
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2012, 62; 107-128
    1641-3466
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Propozycja formularza wizualnej oceny zasobów przyrodniczo-kulturowych na terenach pogórniczych i poprzemysłowych
    Proposition of the form for visual assessment of natural-cultural resources on the postmining and postindustrial grounds
    Autorzy:
    Trząski, L.
    Caruk, M.
    Olszewski, P.
    Zdebik, D.
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Główny Instytut Górnictwa
    Tematy:
    zasoby przyrodniczo-kulturowe
    teren pogórniczy
    teren poprzemysłowy
    ocena wizualna
    formularz
    zagospodarowanie terenu
    natural-cultural resources
    post-mining area
    post-industrial area
    visual assessment
    land management
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2006, 1; 47-61
    1643-7608
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Geotechnical aspects of revitalisation of post-mining areas - an example of the adaptation of Katowice Hard Coal Mine for the New Silesian Museum
    Geotechniczne aspekty rewitalizacji terenów pogórniczych - przykład adaptacji KWK „KATOWICE” na Nowe Muzeum Śląskie
    Autorzy:
    Cała, M.
    Ostręga, A.
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    teren pogórniczy
    rewitalizacja
    dziedzictwo przemysłowe
    geotechniczne zabezpieczenia
    Nowe Muzeum Śląskie
    post-mining area
    revitalisation
    industrial heritage
    geotechnical protection
    New Silesian Museum
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2013, 58, 2; 361-374
    0860-7001
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Analiza zróżnicowania gatunkowego i specyfiki ekologicznej flory naczyniowej na terenach poeksploatacyjnych wybranych likwidowanych kopalń węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim (GOP)
    The analysis of species diversity and ecological specificity of vascular flora on the post-mine sites of the selected liquidated coal-mines in Dąbrowa Basin (GOP)
    Autorzy:
    Jędrzejko, K.
    Olszewski, P.
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Główny Instytut Górnictwa
    Tematy:
    Zagłębie Dąbrowskie
    likwidacja kopalń
    teren pogórniczy
    eksploracja botaniczna
    flora naczyniowa
    Dąbrowa Bassin
    mine liquidation
    post-mining area
    botanical exploration
    vascular flora
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2006, 3; 43-65
    1643-7608
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Podstawy teoretyczne i założenia modelu zarządzania terenami przekształconymi antropogenicznie na obszarach gmin górniczych
    Theoretical background and assumptions of anthropogenically transformed sites’ management model in the areas of mining communities
    Autorzy:
    Łączny, M.J.
    Baran, J.
    Cichy, M. J.
    Janik, A.
    Ryszko, A.
    Szafraniec, M.
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    teren pogórniczy
    teren zdegradowany
    szkody ekologiczne
    gmina górnicza
    zarządzanie publiczne
    model zarządzania
    teren przekształcony antropogenicznie
    post-mining area
    brownfield
    environmental damage
    mining community
    public management
    management model
    anthropogenically transformed area
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2012, 62; 81-105
    1641-3466
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Analiza możliwości finansowania rewitalizacji terenów przekształconych antropogenicznie na obszarach gmin górniczych
    Analysis of funding opportunities for revitalization of anthropogenically transformed areas in the mining communities
    Autorzy:
    Ryszko, A.
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    teren przekształcony antropogenicznie
    teren pogórniczy
    gmina górnicza
    teren zdegradowany
    rewitalizacja
    finansowanie
    partnerstwo publiczno-prywatne
    inicjatywa JESSICA
    anthropogenically transformed area
    post-mining area
    mining community
    brownfield
    revitalization
    financing
    public-private partnership
    JESSICA initiative
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2012, 62; 129-143
    1641-3466
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Coal-mine liquidation as a strategic managerial decision: a decision-making model based on the options approach
    Likwidacja kopalni jako strategiczna decyzja menedżerska: model decyzyjny z wykorzystaniem podejścia opcyjnego
    Autorzy:
    Jewartowski, T.
    Mizerka, J.
    Mróz, C.
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    reclamation of post-mining area
    real options approach
    financial calculus in mining
    decyzja o likwidacji kopalni i rekultywacji terenów pokopalnianych
    podejście opcyjne
    opcja likwidacji kopalni
    fundusz na rekultywację terenów pokopalnianych
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 3; 697-713
    0860-7001
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Parki tematyczne na miejskich terenach pokopalnianych Sosnowca i Zielonej Góry
    Thematic parks in urban post-industrial areas
    Autorzy:
    Drozdek, M.E.
    Greinert, A.
    Kostecki, J.
    Tokarska-Osyczka, A.
    Wasylewicz, R.
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    miasta
    Sosnowiec
    Zielona Gora
    tereny miejskie
    tereny poprzemyslowe
    tereny pokopalniane
    rewitalizacja
    zagospodarowanie terenu
    tereny zieleni
    parki tematyczne
    town
    Sosnowiec town
    Zielona Gora town
    urban area
    postindustrial area
    post-mining area
    revitalization
    land management
    green area
    theme park
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2017, 16, 1
    1644-0633
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    The use of fly ash for filling the shallow underground ore mine works on the example of the mine reclamation area in Piekary Śląskie
    Zastosowanie popiołów lotnych do wypełniania płytkich wyrobisk porudnych na przykładzie rekultywacji terenu pogórniczego w Piekarach Śląskich
    Autorzy:
    Strozik, G.
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    teren zdegradowany
    teren pogórniczy
    wypełnianie pustek podziemnych
    zastosowanie popiołów lotnych
    deformacja nieciągła
    powierzchnia terenu
    post mining area
    filling of underground voids
    use of fly ash
    discontinuous ground deformation
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2018, 34, 1; 139-154
    0860-0953
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Poszukiwanie możliwości kształtowania nowych funkcji, wartości i tożsamości miejsca dla terenu poprzemysłowego na przykładzie terenu byłej KWK "Pokój" w Rudzie Śląskiej
    Seeking possibilities for shaping new functions, values and identity of the place for a post-industrial area on the example of the former "Pokój" Coal Mine in Ruda Śląska
    Autorzy:
    Stangel, Michał
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Politechnika Poznańska. Wydział Architektury Politechniki Poznańskiej
    Tematy:
    rewitalizacja
    teren pokopalniany
    procesy miastotwórcze
    dziedzictwo przemysłowe
    funkcje miasta
    innowacyjne technologie w architekturze
    urban regeneration
    post-mining area
    city-creation process
    industrial heritage
    functions of the city
    innovative technologies in architecture
    innovative architectural detail
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz; 2022, 10; 19-31
    2658-2619
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Możliwość wykorzystania wierzby (Salix sp.) do rekultywacji bezglebowych gruntów wapna poflotacyjnego pokrywającego powierzchnię po eksploatacji siarki metodą podziemnego wytopu
    The possibility of using willow (Salix sp.) for the reclamation of soil-less land of post-flotation lime covering the surface of the post-exploitation area of bore-hole mining of sulfur deposit
    Autorzy:
    Klimont, Krzysztof
    Osińska, Agnieszka
    Gryziak, Grzegorz
    Kołtowski, Zbigniew
    Majtkowski, Włodzimierz
    Suchecki, Szymon
    Data publikacji:
    2017-09-05
    Wydawca:
    Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Tematy:
    wapno poflotacyjne
    rekultywacja
    osady ściekowe
    wierzba
    metale ciężkie
    tereny poeksploatacyjne siarki
    udatność nasadzeń (przeżywalność roślin)
    proces glebotwórczy
    post-flotation lime
    reclamation
    sewage sediments
    willow
    heavy metals
    post-mining sulfur area
    success rate plantings (survival of plants)
    soil formation
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2017, 281; 91-103
    0373-7837
    2657-8913
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    Problematyka rozwoju systemów informacyjnych w kontekście zarządzania terenami przekształconymi antropogenicznie
    Problems of development of information system within the context of anthropogenically transformed sites management
    Autorzy:
    Szafraniec, M.
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    system informacyjny
    teren górniczy
    teren poprzemysłowy
    teren zdegradowany
    teren przekształcony antropogenicznie
    zarządzanie
    information system
    mining area
    post-industrial area
    brownfield
    anthropogenically transformed area
    management
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2012, 62; 41-55
    1641-3466
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
    Tytuł:
    An analysis of degraded post-mining areas to be re-developed – case study: slime separators
    Analiza pogórniczych terenów zdegradowanych w celu ponownego zagospodarowania – analiza przypadku: osadniki mułowe
    Autorzy:
    Michalski, K.
    Szczęśniak, B.
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    STE GROUP
    Tematy:
    degraded area
    post-mining waste landfill
    slime separator
    redevelopment
    teren zdegradowany
    składowisko odpadów górniczych
    osadnik mułowy
    ponowne zagospodarowanie
    Pokaż więcej
    Źródło:
    Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2015, 1 (10); 67-78
    2391-9361
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Szczegóły
      Wyświetlanie 1-30 z 30

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies

      Prześlij opinię

      Twoje opinie są dla nas bardzo ważne i mogą być niezwykle pomocne w pokazaniu nam, gdzie możemy dokonać ulepszeń. Bylibyśmy bardzo wdzięczni za poświęcenie kilku chwil na wypełnienie krótkiego formularza.

      Formularz